Okrąglak, czyli architektura w metaverse
17 lutego 2023
Czy w miastach ze szkła, betonu i stali jest miejsce na architekturę przyjazną środowisku i człowiekowi? Wierzymy, że tak. Z tego przekonania powstał Okrąglak.
Czy jest szansa na spopularyzowanie ekoprojektowania w architekturze sklepów typu convenience? Wierzymy, że to możliwe. Naturalne materiały budowlane, wykorzystanie sił przyrody m.in. do naświetlania i zaciemniania budynku oraz inkluzywność przestrzeni – to główne elementy, na jakie postawili architekci przy projektowaniu modelu tego wyjątkowego sklepu. Ten projekt to hołd dla matki natury, który kształtuje społeczną postawę odpowiedzialności wobec środowiska.
Gdzie można zobaczyć ten produkt nowoczesnej architektury? Fizycznie – nigdzie. Okrąglak jest konceptem idealnego sklepu, który może powstać w przyszłości, jeżeli inwestorzy wezmą sobie do serca ideę zrównoważonego budownictwa. Obecnie budynek można zwiedzić w interaktywnej przestrzeni metaverse na stronie ekobezkantow.pl, która pełni funkcję edukacyjną.
Spójrzmy na Okrąglak od strony architektonicznej.
Okrąglak z zewnątrz
Okrąglak składa się z pierścieniowo rozmieszczonych na planie koła wiązarów drewnianych, które równocześnie tworzą bryłę budynku, dach i charakterystyczne nadwieszenie, podcień, który okala całą bryłę. Ta nietypowa konstrukcja budzi skojarzenia z formą rozłożystego drzewa lub grzyba.
Budynek jest zbudowany na planie koła. To powoduje, że bardzo upraszcza się sposób korzystania z niego. Sam Okrąglak oraz otaczające go zagospodarowanie zostały dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami ruchowymi. Ponad to przewidziano miejsce do parkowania hulajnóg, rowerów, ładowarki pojazdów elektrycznych oraz miejsca na wózki.
Przestrzeń domykają ławki, które – wraz z roślinnością – okalają budynek. W dużych donicach posiano miniaturę łąki kwietnej, która dostarcza pożywienie i schronienie dla wielu gatunków owadów. Wśród roślin można znaleźć pięknie pachnące maciejki, groszki, aksamitki, nagietki, a nawet tytoń ozdobny. Z kolei bluszcz, który pnie się ku dachowi ma wspomóc zmęczone oczy i filtrować powietrze ze szkodliwych substancji. Rośliny „karmione” są nie tylko deszczówką, ale też własnoręcznie przygotowanym kompostem – na zewnątrz została wydzielona specjalna strefa odpadowa z pojemnikami do recyklingu oraz kompostownikiem Oklin GG02.
Dach budynku został skonstruowany w formie charakterystycznej dwukolorowej tarczy. Forma dachu posiada spadek w kierunku rynny zbierającej wodę i doprowadzającej ją do zbiornika na deszczówkę, umieszczonego w tylnej części elewacji, co odgrywa ważną funkcję w oszczędzaniu słodkiej wody. Zgromadzona w ten sposób woda ma służyć do podlewania kwiatów, mycia podłóg i spłukiwania toalety.
Centralnym elementem dachu jest świetlik, który pozwala kontrolować ilość światła, wpadającego do wnętrza budynku. Pod nim, w sercu Okrąglaka, znajduje się bujna roślinność oraz siedzisko stanowiące miejsce odpoczynku wewnątrz. Świetlik pomaga także regulować temperaturę wewnątrz sklepu, co sprzyja utrzymaniu świeżości warzyw i owoców w upalne dni.
Okrąglak wewnątrz
Okrąglak ma prosty układ funkcjonalny oparty na kole, dzięki czemu ścieżka poruszania się po sklepie jest czytelna. Duże okna, które zamontowane są przy samej podłodze oraz w suficie, sprawiają, że budynek jest dobrze doświetlony światłem słonecznym. Pozwala to oszczędzać cenną energię elektryczną oraz żarówki. Wchodząc do środka, nie sposób nie zauważyć bujnej roślinności, która jest sercem wnętrza.
Dookoła rozpościerają się półki z produktami codziennego użytku jak owoce, warzywa, kosmetyki, środki czystości, nabiał czy napoje. W sklepie znajduje się refilomat, czyli automat do uzupełniania kosmetyków w płynie. Aby z niego skorzystać, należy przynieść ze sobą pustą butelkę. Obok niego postawiono butelkomat – maszynę, która przyjmuje plastikowe butelki. Zwracając butelkę do tego automatu można mieć pewność, że trafi do recyklingu.
Wszelkiego rodzaju przestrzenie zapleczowe są w części północnej, czyli tam, gdzie powinniśmy mieć możliwie jak najmniej przeszkleń i przegród zewnętrznych. Tam zlokalizowana jest także toaleta przystosowana dla osób z niepełnosprawnościami.
Kto stworzył Okrąglaka?
Budynek zaprojektowany został przez zespół studia A8 Architektura przy wsparciu inwestycyjnym Interzero – organizacji odzysku opakowań. Głównym założeniem projektu było stworzenie miejsca zgodnego z ideą gospodarki o obiegu zamkniętym (o tym czym jest GOZ przeczytasz w jednym z naszych wpisów), która kształtuje odpowiedzialne względem środowiska postawy wśród kupujących, jak i producentów. Zadbano o właściwy dobór materiałów, konstrukcję zapewniającą właściwą cyrkulację powietrza, wyposażenie i zasilanie w zieloną energię. W rezultacie powstał projekt wymarzonego sklepu osiedlowego w duchu zero waste.
