Obieg zamknięty. Odpady w fotografii

5 lutego 2024

Nadmierna konsumpcja, skala produkcji, wynikające z nich wyzwania i problemy z odpadami, skierowanie uwagi na to co niechciane, emocje i język opowieści o śmieciach. Wszystkie te wątki znalazły swoje miejsce w projekcie „Odpady w fotografii”, który zrealizowały Maria Masternak i Anna Sidorska z Muzeum Fotografii w Krakowie we współpracy z Moniką Krysztofińską z Interzero Organizacji Odzysku Opakowań. Kilkumiesięczną pracę wieńczy publikacja cyfrowa prezentująca proces edukacyjny oraz efekty spotkań i warsztatów.

Publikacja dla edukatorów

Jednym z wyników projektu jest bezpłatny materiał dostępny dla wszystkich osób pragnących uczyć lub już edukujących w obszarze ochrony środowiska i ekologii. Zachęcamy do wykorzystywania publikacji i budowania społecznej świadomości wokół odpadów.

W publikacji znajdziesz:

• opis warsztatów wprowadzających do tematyki odpadów wraz z informacjami z tego obszaru;
• przebieg warsztatów fotograficznych wraz z efektami;
• opis warsztatów interpretacyjnych wraz z wybranymi tekstami;
• wskazówki realizacyjne;
• treści od organizatorów i prowadzących.

W prezentowanym wydawnictwie chcieliśmy opowiedzieć o naszych motywacjach i działaniach: warsztatach wprowadzających do głównego tematu, spotkaniach fotograficznych i pisarskich. Do wypowiedzi kończącej projekt zaprosiliśmy prowadzących warsztaty: Rafała Siderskiego i Krzysztofa Story. Jednak wielogłos najmocniej wybrzmiewa w twórczych wypowiedziach uczestników i uczestniczek cyklu.

Dlaczego?

Nie bez przyczyny sięgnęliśmy po fotografię – pozwala ona na uważne przyglądanie się otoczeniu. Dzięki temu odpady, które tak chętnie usuwamy z naszej codzienności zostały dostrzeżone z różnych perspektyw. Poza refleksją wokół kupowania i niemal badawczymi fotografiami opakowań, pojawiły się również bardzo nieoczywiste obiekty jak odpady medyczne czy stare, nieużywane maszyny kolejowe – coś o czym na co dzień nie myślimy lub coś czego nawet nie kwalifikujemy jako odpad.

Fotografia jest jedną z form wyrazu, ale nie jedyną. W mediach czytamy wiele treści wywołujących skrajne emocje. Dlatego w temacie odpadów zależało nam, by zastanowić się również nad tym co do nas dociera, skąd, ale przede wszystkim JAK można opowiadać o tym co powszechnie uchodzi za niewdzięczne i nieestetyczne. Zastanawiało nas jak pisać skutecznie, by poruszać, aktywizować, ale nie popychać w poczucie bezradności. Nie bez przyczyny zaprosiliśmy do pracy dwie różne wiekowo grupy. Interesowało nas czy międzypokoleniowo dostrzeżemy wspólne wątki, by móc łączyć się w pracy na rzecz ochrony środowiska.

Jesteśmy bardzo zadowoleni z przebiegu projektu i pod ogromnym wrażeniem jego efektów. Nieocenione było dla nas obserwowanie zaangażowania prowadzących i uczestników, płynność pracy, wzajemne zrozumienie oraz poczucie, że działamy na rzecz słusznej sprawy. Mamy nadzieję, że publikacja stanie się przyczynkiem do równie przyjemnych i efektywnych współprac jak ta pomiędzy Muzeum Fotografii w Krakowie i Interzero Organizacją Odzysku Opakowań.