Czy wiesz, co powstaje z recyklingu? Poznaj najciekawsze rzeczy z recyklingu!

2 października 2024

Co to jest recykling?

Zgodnie z ustawową definicją, recykling to:

odzysk, w ramach którego odpady są ponownie przetwarzane na produkty, materiały lub substancje wykorzystywane w pierwotnym celu lub innych celach.

W wyniku tego procesu z pustej jednorazowej butelki z odpowiedniego plastiku może więc powstać nowa butelka albo zupełnie inny przedmiot, np. zabawka łyżka lub ładowarka do telefonu.

Najważniejszym celem recyklingu jest ochrona zasobów naturalnych przed nadmierną eksploatacją. Wykorzystując ponownie raz już wyprodukowany materiał można ograniczyć wydobycie surowców pierwotnych, zmniejszyć zużycie energii i wody, ograniczyć ślad węglowy powstającego produktu oraz zredukować ilość odpadów, w tym tych które trafiłyby na składowiska.

Poszczególne towary i opakowania cechują się różnym poziomem przydatności do recyklingu.

• Najwyższą przydatność do recyklingu mają produkty wykonane z jednorodnego materiału.
• Niską przydatność do recyklingu mają produkty i opakowania wykonane z kilku różnych materiałów, które trudno od siebie oddzielić.

Rozwój technologiczny sprawił jednak, że obecnie recyklingowi poddaje się coraz trudniejsze odpady jak np. opakowania wielomateriałowe, kartony na napoje typu tetrapak. Dzięki temu więcej surowców wraca do obiegu i zyskuje kolejne życie jako nowy, pełnowartościowy produkt.

Co powstaje z papieru z recyklingu?

Papier z recyklingu jest zwykle utożsamiany z szarym, szorstkim i niezbyt estetycznym materiałem wykorzystywanym do drukowania gazet i tanich książek lub do produkcji papieru toaletowego. Co ciekawe, odzyskany papier wcale nie musi być popielaty.  Pochodzące z recyklingu włókna celulozowe można poddać bieleniu, dzięki któremu nabiorą idealnie białego odcienia. To właśnie z nich wytwarzane są doskonałej jakości papiery z recyklingu, które na pierwszy rzut oka trudno odróżnić od papieru pierwotnego.

Proces bielenia sprawia, że papier z recyklingu jest chętnie wykorzystywany do produkcji artykułów szkolno-biurowych, np. papieru ksero, zeszytów, notesów i kalendarzy. Coraz częściej wykonuje się z niego też opakowania produktów piśmienniczych i przyborów plastycznych, np. kredek, nożyczek lub flamastrów.

A co z szarym, niebielonym papierem z recyklingu? On również wraca do obiegu chociażby w postaci ręczników papierowych, wytłoczek do jajek lub wspomnianych już gazet i papieru toaletowego.

Co jeszcze można zrobić z makulatury?

Żwirek dla kota

Skoro z papieru z recyklingu wytwarzamy artykuły higieniczne dla ludzi, to czemu nie wykorzystać go do produkcji higienicznych produktów dla zwierząt? Lekki, niepylący i ekologiczny żwirek dla kota powstaje z makulatury i celulozy, a dokładniej z odzyskanych włókien celulozowych. Stanowi więc ciekawą alternatywę dla klasycznych żwirków z betonitu lub krzemionki.

Patyczki do uszu

A konkretnie patyczki tych patyczków – miękkie końcówki nadal wytwarza się z bawełny. Patyczki z papieru z recyklingu zastąpiły ich plastikowe odpowiedniki zakazane przez dyrektywę SUP.

Tektura, kartony i kartonowe pudełka

Falista, lita, malarska, meblowa, 3-, 5-, a nawet 7-warstwowa – z papieru pochodzącego z recyklingu wytwarza się niemal każdy typ tektury. Co ważne, nie każdy może powstać w 100% z odzyskanego surowca. Taką cechę mają tylko tzw. testlinery (jeden z rodzajów płaskiej tektury, który wchodzi w skład tektury warstwowej) oraz flutingi makulaturowe (rodzaj tektury falistej).

Inne linery, tzw. kraftlinery oraz flutingi chemiczne wytwarza się z masy powstałej z mieszanki surowców pierwotnych i wtórnych. Mimo to możemy śmiało powiedzieć, że to właśnie papier z recyklingu napędza produkcję tektury, kartonów i wszelkich papierowych opakowań.

Materiały opakowaniowe, które wypełniają, podpierają i amortyzują

Papier z recyklingu służy do produkcji zarówno samego opakowania jak wypełniaczy. To właśnie z makulatury powstają materiały, które coraz częściej zastępują folię bąbelkową, stretch oraz poduszki i maty powietrzne. Mowa tu nie tylko o pociętych kartonach wychodzących z podajnika nacinarki do kartonów, ale też o specjalnie zaprojektowanych lekkich i ergonomicznych wypełniaczach. Takie wypełnienia znajdziemy m.in. w ofercie firmy Storopack, która opracowała PAPERbubble (papierowego „brata” folii bąbelkowej) i PAPERplus – materiał, który amortyzuje wstrząsy i wypełnia puste przestrzenie w opakowaniu. I co najważniejsze, każdy z nich może powstać w 100% z makulatury!

Co powstaje z recyklingu plastiku?

Odzyskane w procesie recyklingu tworzywa sztuczne tnie się na drobne kawałeczki tzw. płatek, a następnie formuje w drobinki zwane regranulatem. Regranulat można wytworzyć z różnych materiałów np. z PET, PP lub HDPE. Zobacz, jak powstaje rPET – recyklat z butelek PET.

W większości przypadków regranulaty mogą z powodzeniem zastąpić pierwotne tworzywa sztuczne. Mają jednak swoje ograniczenia sanitarne. Do produkcji opakowań na żywność i napoje stosuje się ponownie prawie wyłącznie materiały, które wcześniej zostały dopuszczone do kontaktu z żywnością.

Butelki rPET na napoje

Przetworzone jednorazowe butelki PET mogą dostać drugie życie jako zupełnie nowe butelki rPET. Pierwszą butelkę wykonaną w 100% z plastiku z recyklingu wprowadził na polski rynek w 2019 r. producent wody Żywiec Zdrój. Miała ona pojemność 5l, a jej produkcja generowała o 45% mniejszy ślad węglowy niż wytworzenie identycznej butelki z tworzywa pierwotnego. Klika lat później butelki o pojemności 1 l wyprodukowane w 100% z rPETu wprowadziła również Nałęczowianka.

Obecnie inicjatywy wykorzystania recyklatu PET do produkcji butelek na napoje są wyłącznie dobrą wolą producentów, jednak niedługo się to zmieni. Zgodnie z przepisami implementującymi dyrektywę SUP, już od 2025 r. każda butelka PET o pojemności do 3 l będzie musiała zawierać minimum 25% recyklatu. Regulacje te dotyczyć będą nie tylko samej butelki, ale też jej plastikowej nakrętki i wieczka.

Designerskie dekoracje i dodatki do domu, a nawet dzieła sztuki

Butelka z butelki czy papier z papieru może nie robią wielkiego wrażenia. Jednak z plastiku z recyklingu powstają również niezwykłe produkty, jak chociażby designerskie dodatki do domu. Znajdziesz je np. w sklepach IKEA. To właśnie z tworzyw z recyklingu wyprodukowane wybrane pojemniki, organizery wieszaki i wiele innych produktów tej popularnej szwedzkiej marki.

Przedmioty użytkowe oraz mniejsze i większe dzieła sztuki z recyklowanego plastiku tworzą również rodzime firmy, np. Boomplastic. W jej ofercie, która stawia na cyrkularność i wykorzystuje problematyczne materiały znajdziemy m.in. ramy luster, wazony, świeczniki, piórniki, podstawki, efektowne panelowe dzieła sztuki oraz wielkoformatowe płyty stosowane do produkcji mebli i drzwi, jako okładziny ścienne, blaty, ścianki działowe… długo by wymieniać. Nie dość, że wszystkie produkty powstają w 100% z tworzyw z recyklingu, to jeszcze wykonane są z jednorodnych materiałów i w 100% nadają się do ponownego przetworzenia.

Fotel biurowy, fotel bujany i Twój ulubiony uszak

Kolejnym ciekawym przykładem produktu wytworzonego w 100% z tworzywa z recyklingu jest fotel biurowy HÅG Capisco Plus, który firma Flokk produkuje z przetworzonych tyczek dla pługów śnieżnych.

Początkowo miała powstać limitowana seria, lecz dzięki zainteresowaniu ze strony firmy wytwarzającej wspomniane tyczki (Våler Vekst), ta niewielka inicjatywa przerodziła się w szeroko zakrojony projekt. Do wyprodukowania pierwszej partii 2800 krzeseł zużyto 7,5 tony uszkodzonych słupków. Niewiele? W tym czasie „w drodze” do fabryki Flokk było już kolejnych 120 ton tyczek!

Na fotelu z recyklingu można nie tylko pracować, ale też odpoczywać – spójrzmy chociażby na hitowego uszaka firmy IKEA (fotel Strandmon), którego tapicerka powstała w 100% z odzyskanego tworzywa. Innym ciekawym produktem jest bujany fotel Tumholem, którego siedzisko wytwarza się z tworzywa pochodzącego w minimum 90% z recyklingu.

Okulary przeciwsłoneczne

Pozostając w temacie designu rzućmy okiem na przeciwsłoneczne okulary Brylove z odpadów pokazują, że nawet moda być zrównoważona. Ich soczewki zostały wykonane z akrylu z recyklingu zwanego rPMMA-L, a oprawki – z recyklowanego plastiku rPCTG. Wszystkie te tworzywa uzyskano przetwarzając odpady, które zaśmiecały morza i lądy. W ten sposób marka znalazła rozwiązanie, które pozwala jednocześnie chronić środowisko przed zaśmiecaniem i nasze oczy przed promieniowaniem UV.

Kompozyt z tekstyliów i odpadów tworzyw sztucznych

Kiedy współcześnie mówimy o modzie mamy na myśli głównie fast fashion, która często sięga po włókna syntetyczne. To jedno z poważniejszych globalnych wyzwań środowiskowych, gdyż większość z wyrzucanych ubrań trafia w najlepszym razie na składowiska.

Kompozyt VIVE Texcellence jest znakomitym przykładem rozwiązania, które przynajmniej w pewnym stopniu może uratować nas od zalewu niechcianych już tekstyliów. Jest wytrzymały, estetyczny, odporny na działanie czynników zewnętrznych i powstały w 100% z materiałów z recyklingu (tekstyliów oraz plastiku). Wykorzystuje się go do budowy i produkcji ławek, ogrodzeń, tarasów, pawilonów, pomostów i wielu innych elementów architektonicznych, które znajdziemy zarówno w przestrzeni miejskiej, jak i w przydomowych ogródkach. Po zakończeniu cyklu życia kompozyt można przetworzyć i w 100% wykorzystać do produkcji kolejnych przedmiotów oraz elementów konstrukcyjnych.

Szczoteczka do zębów i tubka pasty z recyklingu

Kolejnym inspirującym przykładem produktów z recyklingu jest seria Green Clean firmy Jordan, w której znajdziemy szczoteczki do zębów o rączkach wykonanych w 100% z plastiku z recyklingu. Wykorzystany do ich produkcji plastik pochodzi z przetworzonych opakowań na jedzenie, np. z kubeczków po jogurtach. Został on zatwierdzony przez FDA (Agencję Żywności i Leków), więc jest bezpieczny. Z surowca z recyklingu wyprodukowano też całe opakowanie szczoteczki oraz część opakowania pasty Jordan Green Clean. Na koniec dodajmy, że szczoteczka Jordan otrzymała m.in. prestiżową nagrodę EPRO „Najlepszy produkt z recyklingowanego plastiku 2019”.

Samochody, a nawet bolidy Formuły 1

Niezwykłe przemiany zachodzą również na rynku samochodowym. Według danych Alliance for Automotive Innovation, auta są najczęściej poddawanym recyklingowi dobrem konsumenckim. Nie znamy sposobu wyliczeń, ale wspomniana organizacja twierdzi, że 95% wycofanych z eksploatacji pojazdów pasażerskich jest przetwarzanych i robi się z nich różne produkty. Jednym ze spektakularnych przykładów jest nowe elektryczne Volvo EX30, które powstaje nie tylko z recyklowanego plastiku, ale też z innych zawróconych do obiegu materiałów. Jak podaje producent, około 25% aluminium, 17% stali i 17% tworzyw sztucznych wykorzystanych w tym SUV-ie pochodzi z odzysku. Czy może być lepiej? Prawdopodobnie tak – do 2030 r. Volvo chce w swoich nowych modelach wykorzystywać aż 35% materiałów pochodzących z recyklingu.

Cyrkularność nie jest zarezerwowana tylko dla samochodów osobowych. Z tworzyw z recyklingu może powstać też wyścigowy bolid i to bynajmniej nie Formuły E, lecz samej królowej motosportu – Formuły 1. Pierwsze elementy z rCF, czyli włókna węglowego z odzysku, wykorzystał w swoim bolidzie zespół McLaren podczas GP USA w 2023 r. Według informacji producenta rCF ma 85% wytrzymałości pierwotnego włókna węglowego, dlatego raczej nie będzie stosowane do produkcji kluczowych elementów bolidu. McLaren widzi jednak sporo zastosowań odzyskanego surowca. Czy odważy się go szerzej wykorzystać bez ryzyka straty osiągów? Czas pokaże.

Co powstaje z recyklingu bioodpadów?

Myślisz, że z odpadów bio powstaje tylko kompost? Musimy Cię zaskoczyć – potencjał bioodpadów jest znacznie większy! I może być wykorzystany również w motoryzacji, o czym za chwilę. Na wstępie przyznajmy, że oczywiście, z obierków nie jesteśmy w stanie odzyskać nowej marchewki lub pomidora, ale za to potrafimy je zamienić na wiele przydatnych rzeczy. I nie tylko rzeczy!

Kompost lub prekompost

W wyniku recyklingu organicznego bioodpadów (zwanego powszechnie kompostowaniem) otrzymujemy kompost, czyli naturalny nawóz, który przyda się w każdym ogródku i w każdej domowej hodowli roślin. Kompost powstaje w tradycyjnych kompostownikach. Oprócz nich na rynku dostępne są też kompostowniki elektryczne do użytku domowego lub przemysłowego, które wytwarzają prekompost.

Czym jest prekompost? To bardziej stężony odpowiednik kompostu, który również może być stosowany do użyźniania gleby. Powstaje znacznie szybciej – gotowy do użycia można uzyskać już w 24 godziny. Przy jego stosowaniu trzeba jednak zachować ostrożność – niezmieszany z ziemią prekompost może zniszczyć rośliny, dlatego zawsze należy „rozcieńczyć” go, mieszając w proporcjach 1 do 10 z ziemią.

Biogaz, czyli paliwo dla agregatów prądotwórczych, a nawet samochodów

Odpady bio poddawane są nie tylko kompostowaniu, ale też fermentacji. „Produktem ubocznym” tej drugiej jest biogaz o wysokiej zawartości metanu, czyli czysta energia, którą można zasilać agregaty prądotwórcze. Biogaz jest też wykorzystywany do jako paliwo gazowe do wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej, a po odpowiednim oczyszczeniu również do napędzania samochodów!

Jedna z najbardziej zaawansowanych instalacji do fermentacji bioodpadów znajduje się w Orlim Stawie. Może ona przetwarzać nawet 30 tys. ton bioodpadów uzyskując m.in. biogaz, który już teraz zapewnia instalacji ciepło i prąd, a w niedługiej przyszłości zostanie też wykorzystany do napędzania ciężarówek do transportu kontenerów na odpady.

Więcej o instalacji w Orlim Stawie przeczytasz w artykule: Zrównoważona gospodarka odpadami komunalnymi.

Weducer – kubek z włókien bukowych i BIOFEE – filiżanka z fusów

Przetworzone bioodpady mogą stać się twoimi ulubionymi towarzyszami każdego poranka i każdego leniwego popołudnia. Wszystko to za sprawą filiżanki do kawy BIOFFEE, która powstaje… z kawowych fusów. Stanowią one aż 25% jej składu! Już 50 g fusów połączonych z polimerami z kukurydzy i manioku pozwala stworzyć odporną na potłuczenie, lekką i nadającą się do mycia w zmywarce czarkę.

Podobną koncepcję wykorzystania bioodpadów opracowali twórcy kubka na napoje na wynos Werducer. W odróżnieniu od BIOFFEE, która ma polski rodowód, Werducer jest produktem niemiecki, powstającym z innowacyjnego materiału z wykorzystaniem włókien bukowych pochodzących z recyklingu.

Upcycled food, czyli żywność z recyklingu

Z odpadów bio oraz produktów ubocznych przetwarzania żywności może powstać też… inny rodzaj żywności! Upcycled food, w Polsce nazywany żywnością z recyklingu, obejmuje całą gamę pełnowartościowych produktów spożywczych produkowanych z resztek, odpadów i surowców, które (z pozoru) nie nadają się już do wykorzystania. Jakich? Poznaj kilka najciekawszych przykładów:

• chleb pieczony z ziarna browarniczego wykorzystanego uprzednio do produkcji piwa (firma ReGrained, obecnie Upcycled Foods Inc+),
• Trashy Chips, czyli słone przekąski z wytłoczyn – odpadów powstających np. po wyciśnięciu soku,
• Climate Candy i cukierki Faves produkowane z owoców i warzyw, które, ze względu na swój niedoskonały kształt, nie zostałyby zebrane z plantacji i wprowadzone na rynek,
• skorupki jajek jako dodatek do koktajlu, sosu, a nawet kawy. Sprawdź, jak wykorzystać skorupki jaj w swojej kuchni, w domu i w ogrodzie!

W Polsce od niedawna działa też konsorcjum Food2Good, które pracuje nad stworzeniem fermentowanego napoju probiotycznego z okruszków pieczywa i kawowych fusów.

Co powstaje z recyklingu szkła?

Ze szkła pochodzącego z recyklingu powstają dokładnie te same przedmioty, co ze szkła pierwotnego. W procesie przetwarzania szkło nie traci swoich właściwości, dzięki czemu może być poddawane recyklingowi niemal w nieskończoność.

Wykorzystywanie szkła z recyklingu jest tak powszechne, że wielu producentów nawet nie informuje o tym swoich klientów! My jednak znaleźliśmy kilka ciekawych produktów, które powstają dzięki recyklingowi szkła.

Efektowne płytki i mozaiki ścienne

Nowym wcieleniem słoika po sosie pomidorowym, butelki po napoju lub fiolki po olejku eterycznym mogą być łazienkowe kafelki. Niektóre szklane mozaiki i płytki wytwarza się z masy zawierającej nawet 75% przetworzonego szkła odpadowego.

Zwrotne butelki na napoje

To prawdopodobnie najbardziej ekologiczne opakowania, jakie znamy. Nie dość, że można ponownie napełniać je od 5 do nawet 60 razy, to jeszcze po zakończeniu żywota zostają one przetopione i wykorzystane do produkcji kolejnych szklanych opakowań, w tym też butelek zwrotnych. Takie butelki z recyklingu wykorzystuje nie tylko branża piwowarska. Chętnie sięgają też po nie producenci wody i kolorowych napojów, zwłaszcza oranżady.

Dzbanki, szklanki i… gipsy do tynków

Czyli to, o czym wspominaliśmy na wstępie. Szklanka, talerzyk lub flakonik z recyklowanego szkła w niczym nie różnią się od produktów wykonanych ze szkła pierwotnego. Co ciekawe, odpady opakowaniowe ze szkła można bez końca przetapiać i ponownie wykorzystywać tworząc z nich nie tylko produkty do domu, ale też surowiec do produkcji włókien izolacyjnych, szkła piankowego i gipsów do tynków, dodatek do mas ceramicznych, wypełniacz do gumy, farb, papieru, tworzyw bitumicznych i innych[1].

Co powstaje z metalu z recyklingu?

Podobnie jak szkło, również metale można poddawać recyklingowi w nieskończoność i to bez obaw o utratę ich właściwości. Są więc idealnymi materiałami do wykorzystania w ramach gospodarki o obiegu zamkniętym. Metale z recyklingu znajdują mnóstwo zastosowań w przemyśle i budownictwie, ale też w sztuce!

Industrialne stojaki, wieszaki i szafy

Zużyte części samochodowe mogą wrócić do obiegu jako efektowne, oryginalne i niepowtarzalne dodatki do wnętrz. Przykłady takiego wykorzystania materiałów pochodzących z recyklingu prezentuje marka REC.ON. W jej ofercie znajdziemy m.in. różnego rodzaju dekoracyjne lampy i lampki, stojaki, wieszaki, stoliki kawowe oraz szafki. Niektóre projekty łączą elementy metalowe i drewniane. Jak się zapewne domyślasz, wykorzystane w nich drewno również pochodzi z odzysku i zyskuje nowe, upcyclingowe życie jako blat, siedzisko lub podstawka.

Biel cynkowa, czyli biały pigment do farb

Podczas recyklingu cynku powstaje m.in. wysokiej jakości biel cynkowa, którą wykorzystuje się jako pigment do produkcji barwników, a także pył cynkowy stosowany podczas prac malarskich dla mechaniki i stolarki przemysłowej. Odzyskany cynk można wykorzystać również do zabezpieczenia innych metali przed korozją, czyli do ich ocynkowania.

Rzeźby i przedmioty sztuki użytkowej

Recyklingowi poddawane są wszystkie rodzaje metali, w tym metale szlachetne. Pochodzący z recyklingu brąz może być wykorzystywany przez artystów m.in. do odlewania rzeźb oraz dzwonów. Oczywiście, istnieją też bardziej przyziemne zastosowania zawróconego do obiegu brązu. Produkuje się z niego chociażby armaturę, złączki rur oraz części do maszyn (np. koła zębate, tuleje, sprężyny, rury i pręty).

Co powstaje z recyklingu baterii?

Baterie i akumulatory składają się głównie z metali, np. z cynku, żelaza i miedzi. Jak nietrudno się domyśleć, podczas recyklingu odzyskujemy z nich głownie metale, które są następnie wykorzystywane do różnych zastosowań. Z myślą o recyklingu baterii z aut elektrycznych powstał nawet specjalny zakład w Zawierciu, który już teraz może przetwarzać nawet 4 tys. takich ogniw rocznie.

Co ważne, w składzie baterii znajdują się też metale będące surowcami krytycznymi, np. fosfor, nikiel, kobalt, mangan i lit, które mają duże znaczenie strategiczne nie tylko dla Polski, ale też dla całej UE. Podaż tych surowców z innych kontynentów może niedługo zostać zakłócona, dlatego powinniśmy dążyć do odzyskania jak największej ich ilości z rynku. Jak? Chociażby przekazując baterie do recyklingu, by mogły powstać z nich… no właśnie, co?

Nowe baterie

Z surowców odzyskanych ze zużytych ogniw mogą powstać zupełnie nowe i sprawne ogniwa baterii lub akumulatorów. Stalowe części baterii alkalicznych firmy Varta już teraz składają się w 16% z metalu z recyklingu. Można się domyślać, że w kolejnych latach udział ten będzie rósł. Zadbała o to sama UE, zobowiązując producentów baterii, by od 2031 r. wykorzystywali w swoich produktach m.in. 16% odzyskanego kobaltu, 85% ołowiu i po 6% litu oraz niklu.

Tarcze hamulcowe

Z baterii alkaliczno-manganowych odzyskiwany jest m.in. żelazomangan (ferromangan), który wykorzystuje się w przemyśle m.in. do produkcji stopów żelaza. Powstają z niego chociażby części samochodowe, w tym tarcze hamulcowe, dokładnie takie, jak montuje się w samochodach osobowych.

Magazyny energii do instalacji fotowoltaicznych

Drugie życie baterii nie zawsze oznacza, że zostaną one przetopione. Jedną z ciekawszych inicjatyw ponownego wykorzystywania ogniw jest produkcja domowych magazynów energii z baterii z samochodów elektrycznych, hybrydowych lub PHEV, którą oferuje m.in. polska firma EV-ES. Kończące swój żywot baterie samochodowe z powodzeniem posłużą jeszcze przez kilka lat jako magazyn energii. Po tym czasie mogą trafić do recyklingu lub dostać trzecie życie, np. jako ogniwa o niższym napięciu.

Co powstaje z recyklingu elektroodpadów?

Z elektroodpadów odzyskuje się głównie metale – są one dobrym źródłem m.in. złota, srebra, miedzi i aluminium, ale nie tylko. Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny składa się też z elementów z tworzyw sztucznych, które można poddać recyklingowi i zamienić w regranulat, a ten w nowe opakowania, rury oraz folie.

Zanim oddasz swój stary sprzęt do recyklingu, zastanów się, czy nie możesz mu dać drugiego życia we własnym domu. Zobacz, co można zrobić ze starym laptopem, telefonem i komputerem!

Biżuteria i monety

Pierścionek ze starej lodówki? Kolczyki z Nokii 3310? Dlaczego nie! Z recyklingu elektroodpadów może powstać biżuteria, zarówno złota, jak i designerska, żeby nie powiedzieć: alternatywna. W 2024 r. produkcję złotej biżuterii i monet z elektrozłomu rozpoczęła Brytyjska Mennica Królewska. W tym celu wykorzystuje ona opatentowany proces, który pozwala odzyskać aż 99% złota z płytek w telefonach, telewizorach i laptopach.

Wypełnienia światłoutwardzalne, czyli… plomby dentystyczne z recyklingu

Wypełnienia stomatologiczne, zwane powszechnie plombami, również mogą pochodzić z recyklingu. Nie chodzi tu bynajmniej o owiane złą sławą srebrne plomby amalgamatowe, lecz o nowoczesne, białe wypełnienia światłoutwardzalne, które produkuje się z materiałów odzyskanych z elektroodpadów.

Medale olimpijskie

Japoński Komitet Olimpijski postanowił, że medale wręczane podczas Olimpiady i Paraolimpiady w Tokio 2020 r. będą wykonane w 100% z metali pochodzących z elektroodpadów. Jak postanowił, tak uczynił. Nie obeszło się bez pomocy japońskiego społeczeństwa, które zachęcano do oddawania na ten cel starych telefonów oraz małego sprzętu RTV i AGD. W ten sposób zebrano 2 tony złota, srebra i brązu, z których powstało 5000 medali.

Kołpaki, klapki, namioty i naczynia żaroodporne

Sprzęt RTV, AGD i elektronika to bardzo szerokie grupy produktów, do wytworzenia których wykorzystuje się przeróżne rodzaje materiałów. Z tego względu z elektroodpadów można odzyskać mnóstwo surowców, które służą do produkcji niezliczonych przedmiotów.

• Tworzywa sztuczne z recyklingu elektroodpadów wykorzystujemy m.in. do produkcji kołpaków samochodowych, krzeseł, ławek i doniczek, ale też jako dodatek do mas utwardzających drogi.
• Poddane recyklingowi stare kable elektryczne zyskują drugie życie jako żagle i namioty.
• Z gumy odzyskanej z uszczelek powstają gumowe klapki.
• Ukryte w elektroodpadach metale przetwarzamy np. na czajniki albo na instrumenty muzyczne.
• Szklane drzwi pralki ładowanej od przodu możemy zamienić w naczynia żaroodporne.

Kalosze z szyb samochodowych, czyli recykling i upcycling w wykonaniu Interzero

Jak widzisz, przedsiębiorcy, wynalazcy i wizjonerzy stale pracują nad coraz to nowymi zastosowaniami materiałów pochodzących z recyklingu. W Interzero, które prowadzi publiczną kampanię edukacyjną „Eko bez kantów”, również zawracamy produkty do obiegu.

Wspólnie z firmą Łukpol wypracowaliśmy metodę przetwarzania ścinek folii PVB wykorzystywanej do produkcji szyb samochodowych. Jest to folia, która zabezpiecza przednią szybę pojazdu przed potłuczeniem. Jej ścinki stanowiły trudny do zagospodarowania odpad poprodukcyjny. My zrobiliśmy z nich kalosze!

Kolejny produkt, sakwy rowerowe ReCycle, powstał w ścisłej współpracy z firmą Vaude, która nie ustaje w dążeniach do stworzenia gospodarki obiegu zamkniętego. Na zlecenie firmy opracowano trwały, polipropylenowy recyklat najwyższej jakości, który umożliwił stworzenie produktu odpornego na wysokie temperatury, promieniowanie UV, uderzenia i wstrząsy.

Podsumowanie

Wybrane przez nas przykłady nie wyczerpują tematu wykorzystania materiałów z recyklingu w przemyśle i produkcji dóbr konsumenckich. Wiele ciekawych propozycji można znaleźć chociażby wśród laureatów specjalnej nagrody World Star Packaging Award w kategorii Sustainability przyznawanej przez WPO. Być może któryś z nich zainspiruje Cię do stworzenia własnego produktu z materiałów z recyklingu!

[1] http://www.ekologia-info.com.pl/content/view/277/177/