Klątwa jednorazowego plastiku: Czy SUP zmienia nawyki Polaków?

14 grudnia 2024

Dyrektywa Single-Use Plastic (SUP) miała być wielkim krokiem naprzód w walce z zalewającymi nas plastikowymi odpadami. Po półtora roku od jej wprowadzenia w Polsce warto zapytać: czy coś się zmieniło? Najnowsza publikacja „Klątwa jednorazowego plastiku” przynosi odpowiedzi i rzuca światło na rzeczywistość wdrażania SUP.

Ogólnie o Dyrektywnie SUP pisaliśmy w tym artykule.

Mało informacji, słabe rezultaty

Choć przepisy o jednorazowych plastikach obowiązują od 2024 roku, większość osób nadal niewiele o nich wie. Z raportu wynika, że tylko 13% Polaków zna założenia dyrektywy SUP. To bardzo mało, zwłaszcza że jej celem jest zmniejszenie ilości plastikowych odpadów.

Co gorsza, skuteczność tych przepisów jest wątpliwa. Aż 42% osób nie zauważyło w swoich rachunkach opłaty za jednorazowe opakowania, a 56% ją ignoruje, co może sugerować, że jest zbyt niska, by zmotywować do zmiany nawyków.

Czy mamy wybór?

Jednym z założeń dyrektywy SUP było zapewnienie alternatywnych, bardziej ekologicznych opcji opakowań. Jednak dla większości Polaków to fikcja. 79% badanych nigdy nie miało możliwości wyboru takiego opakowania, zarówno w restauracjach, jak i w aplikacjach do zamawiania jedzenia. Jak zauważa jeden z respondentów:

Brak alternatyw dla jednorazowych opakowań na dania i napoje sprawia, że klienci nie mogą podjąć bardziej ekologicznych decyzji, nawet jeśli by chcieli.

Czy są jakieś opcje dla jednorazowego plastiku dla innych produktów objętych SUP pisaliśmy w artykułach: Dyrektywa Single-Use Plastics (SUP) zagląda do drogerii i Okres bez odpadów – co zamiast podpasek i tamponów?

Czy opłaty coś zmieniają?

Choć wdrożenie SUP nie jest idealne, część osób zaczyna zmieniać swoje nawyki.

• 22% stara się unikać plastikowych opakowań,
• 14% wybiera alternatywy, takie jak szkło wielokrotnego użytku,
• 9% prosi o pakowanie do własnych pojemników.

Te liczby nie są wielkie, ale dają nadzieję. Pokazują, że przepisy działają najlepiej na osoby już świadome problemu plastiku. Jednak bez większej edukacji, również branży HoReCa, a także lepszej kontroli stosowania przepisów, trudno oczekiwać masowych zmian.

Przekonać nieprzekonanych?

Z raportu wynika, że 10% badanych otwarcie przyznaje, że nie zamierza rezygnować z plastikowych opakowań. To spora grupa, której przekonanie wymaga dobrze zaplanowanych działań. Bez tego opór sceptyków może utrudniać wprowadzanie bardziej zrównoważonych praktyk.

Jakie są kolejne kroki?

Raport „Klątwa jednorazowego plastiku” jasno pokazuje, że zmiany przychodzą wolno i wymagają dodatkowych działań. Potrzebujemy lepszego egzekwowania przepisów, wyższych opłat za jednorazowy plastik i przede wszystkim budowania świadomości wśród konsumentów – możliwości wyboru sensownych alternatyw.

Polecamy także nasz artykuł: Opakowania ekologiczne na żywność – czyli jakie?

Razem możemy zatrzymać klątwę jednorazowego plastiku – zacznij od drobnych zmian już dziś!